Archives

Genel

Gölge Oyunu Özel Eller’in Maharetiyle Yaşatılıyor

Gölge oyununun önemli ustalarından Suat Veral, engellilere karakter çiziminden perdede canlandırma tekniklerine kadar hayali olmanın inceliklerini anlattı.

Anadolu topraklarında 500 yıldır geleneksel Türk sanatının bir parçası olmayı sürdüren gölge oyunu, Ümraniye Belediyesi’nin desteğiyle hayali Suat Veral tarafından hayata geçirilen proje kapsamında, engellilerin maharetli ellerinde hayat buldu.

Ümraniye Belediyesi Engelliler Kültür ve Eğitim Merkezi’nde düzenlenen kursa, 16 engelli kursiyer katıldı.

Kültür ve Turizm Bakanlığı Sanatçısı da olan hayali Suat Veral, Türkiye’nin ilk kadın karagöz ustası Merve İlken ile seyirlik eğlence olmanın ötesinde, beyaz perdede işlenen konular yönüyle de 7’den 70’e toplumun her kesimine bir şekilde dokunan gölge oyununun karakter çiziminden perdede canlandırma tekniklerine kadar her aşamasını engelli kursiyerlere anlattı.

Geleneksel Türk sanatının bir parçası olan gölge oyununun da engel tanımadığını gösteren kursiyerler, yeni bir sanat dalının tüm inceliklerini öğrenmenin de mutluluğunu yaşadı.

Engelli kursiyerler ilk önce deve derisinden çizdikleri gölge oyunu karakterlerini daha sonra boyalarla renklendirdi. Kursiyerler karakter hazırlamayı öğrendikten sonra kendi yazdıkları oyunları bir hayali gibi perde arkasında seslendirerek sahneledi.

“Ahilik kültüründeki usta-çırak ilişkisine bağlı kalındı”

Engellilere gölge oyunu sanatını öğretme fikriyle yola çıkan Veral, Ümraniye Belediyesi’nin desteğiyle başlayan projeyi, AA muhabirine anlattı.

Eğitime sanatın mutfak kısmı olan deri çalışmaları ve çizimlerle başladıklarını belirten Veral, “Gölge oyunu sanatını bu kurs kapsamında pratiğe dökerek, engelli kursiyerlerimizin el becerilerinin nasıl olduğunu gördük.” dedi.

Uygulamada, kök boyası, ıhlamur kütüğü ve nevregan gibi geleneksel araçlar kullanılarak ahilik kültüründeki usta-çırak ilişkisine bağlı kalındığını dile getiren Veral, hiçbir şey atlamadan bu sanatın özünde ne varsa onu aktardıklarını söyledi.

Veral, kursiyerlerin karakter yapım aşamasından sonra perdede yansıtacakları hikayelerini yazdıklarını aktardı.

Kursiyerlerin bu sanat dalıyla ilgili detayları öğrendikçe endişelerinin ortadan kalktığını anlatan Veral, “Engelli kardeşlerimiz, yediden yetmişe toplumun her kesiminde yaygınlaştırılan bu sanatın, bir manada eksik kalan tarafını tamamlamış oldu. Diğer arkadaşlarına da örnek, aynı zamanda hayali olacaklar. Burada bir hedef var ve bu hedefi iyi görmek lazım.” diye konuştu.

Eğitim sonunda katılımcılara sertifika verileceğini de belirten Veral, yeni dönem gölge oyunu kursları için de talep aldıklarını dile getirdi.

 

( Anadolu Ajansı )

Genel

Söke’de Çocuk Hakları Günü Kutlandı.

Söke’de yıllardır Söke Kent Konseyi Çocuk Meclisi tarafından geleneksel hale getirilen ve son iki yıldır Kaymakamlık himayesinde resmi törenle kutlanan 20 Kasım Dünya Çocuk Hakları Günü, bu yılda çeşitli etkinliklerle kutlanıyor.

Çocukların hakları olduğuna dair farkındalık oluşturmak; gerek çocukları, gerekse büyüklerini çocuk hakları konusunda bilinçlendirmek üzere gerçekleştirilen kutlama programı kapsamında çocuklar Atatürk Anıtı’na çelenk sundu. Cumhuriyet Meydanında gerçekleştirilen çelenk sunum törenine okulların öğrenci grupları ve Kent Konseyi Çocuk Meclisi üyelerinin yanı sıra İlçe Milli Eğitim Müdürü Özden Erdoğan, Kent Konseyi Başkanı Muzaffer Ceylan da katıldı.

“Çocuklar Karagöz ve Hacivat’la eğlendi”

Çelenk sunum töreninin ardından Söke Belediyesi’nin de katkılarıyla gerçekleşen gölge oyunu etkinliğine geçildi. Söke Belediyesi Vali Recep Yazıcıoğlu’nda gerçekleşen etkinlikte çocuklar geleneksel gölge oyunu gösterisi olan “Karagöz ve Hacivat” ile eğlendi. Okullardan öğrenci gruplarının katıldığı Karagöz Hacivat gösterisi öncesinde tüm katılımcı öğrencilere Söke Belediyesi tarafından Atatürk’ün ‘Nutuk’ eseri dağıtıldı. Hayali Suat Veral ve Türkiye’nin ilk kadın Karagöz sanatçısı Merve İlken’in sunduğu gölge oyunu gösterisi çocuklar tarafından beğeni ile izlendi.

Genel

Karagöz ve Hacivat Zagreb’de

Türkiye’nin UNESCO Somut Olmayan Kültürel Miras Listesi’nde yer alan “Karagöz ve Hacivat” gölge oyunu, Yunus Emre Enstitüsünün katkılarıyla Zagreb’de sanatseverlerin beğenisine sunuldu.

Hırvatistan Kültür Bakanlığı, Zagreb Belediyesi, Lisinski Salonu tarafından Zagreb Yunus Emre Enstitüsü ve birçok büyükelçilik ile kuruluşun destekleriyle gerçekleştirilen festival kapsamında, Türkiye adına Hayali Suat Veral ve Türkiye’nin ilk kadın Karagöz ustası olan Merve İlken’in yer aldığı gösteri, 20 Temmuz 2017 Perşembe günü Travno Kültür Merkezinde gerçekleştirildi.

Karagöz ve Hacivat arasında geçen karşılıklı komik diyaloglar ve atışmalar ile Karagöz’ün şenlik maceralarının anlatıldığı oyunda, farklı yörelerden müzikler ve geleneksel Türk halk oyunları da gölge oyunu ile beyaz perdede izleyicilere yansıtıldı.

Zagreb 51. Halk Kültürü Festivali 19-23 Temmuz 2017 tarihleri arasında birbirinden farklı etkinliklerle devam etti. Aralarından Türkiye, ABD, İtalya, Brezilya, Arjantin, Jamaika gibi ülkelerden farklı sanat toplulukların da yer aldığı festival beş gün boyunca Zagreb’in farklı noktalarında takip edildi.

 

https://yee.org.tr/tr/haber/karagoz-ve-hacivat-zagrebde

Genel

Hayali, Büyüyünce “Hayali” Olmak

Hayali, büyüyünce “hayali” olmak – Baba mesleği geleneksel Türk gölge oyununa küçük yaşlarda ilgi duymaya başlayan lise üçüncü sınıf öğrencisi Şevval Veral, Karagöz ve Hacivat’a sesiyle hayat vererek bu sanat dalına “en genç hayali” olarak katkı sağlıyor – Türkiye’nin ilk kadın gölge oyunu sanatçısı Merve İlken ile eğitim çalışmalarına 5 yıldır devam eden Şevval’in tek arzusu, bu sanat dalında kendisini geliştirerek “hayali” olmak – Şevval Veral: “Perdenin arkasındayken heyecanlanıyorum.

Oyun bitince, izleyicilerle konuşmak, onların beğenilerini duymak çok güzel. İnsanların yüzündeki mutluluk beni de gururlandırıyor. Bu yaşta bu mesleğe başladığım için de gurur duyuyorum, yaşıtlarıma da örnek olduğumu düşünüyorum”

Küçük yaşlarda merak sardığı baba mesleği gölge oyununun inceliklerini öğrenen lise üçüncü sınıf öğrencisi 16 yaşındaki Şevval Veral’in tek isteği kendisini geliştirerek bir gün “hayali” olmak.

Kağıthane Anadolu İmam Hatip Lisesinde okuluna devam eden Veral, yaşıtlarının çoğu zamanını tablet ve akıllı telefonlarla geçirirken, o kendisini geleneksel Türk gölge oyununa adadı.

Babası usta sanatçı Suat Veral ile Türkiye’nin ilk kadın gölge oyunu sanatçısı Merve İlken’in izinden giden Şevval Veral’in büyüdüğünde tek hayali, iyi bir gölge oyunu ustası olmak.

Geleneksel Türk gölge oyunu sanatında iyi bir noktaya gelmek için 5 yıldır Merve İlken ile birlikte çalışmalarını sürdüren Şevval Veral, İlken’den karakter çizimi, konuşma ve diyalog dersleri alıyor.

– “Perdenin arkasındayken heyecanlanıyorum”

Türk gölge oyunuyla çok küçük yaşlarda tanışan 16 yaşındaki Şevval Veral, AA muhabirine, gölge oyununun zevkle yapılan bir meslek olduğunu, beyaz perdedeki karakterleri insanlara yansıtmaktan büyük keyif aldığını anlattı.

Veral, özellikle çocukların gölge oyunu karakterlerini gördüklerinde gülmelerinden mutlu olduğunu dile getirdi.

Gölge oyunu çalışmalarını ustası Merve İlken ile yürüttüklerini belirten Veral, “Ustam bana ilk önce çizim dersi verdi yani bir karakterin nasıl çizileceğini, derinin nasıl işleneceğini, nasıl boyanacağını öğretti. Aynı zamanda konuşma ve diyalogların nasıl olması gerektiğini anlatıyor. Karagöz ve Hacivat’ın nasıl oynatılacağını, sopalarının nasıl takılacağını gösteriyor. Bu eğitimi yaklaşık 5 yıldır alıyorum.” diye konuştu.

İlk gösterisini ustası İlken ile birlikte 14 Haziran’da Kağıthane’de gerçekleştirdiğini ifade eden İlken, “Perdenin arkasındayken heyecanlanıyorum. Oyun bitince, izleyicilerle konuşmak, onların beğenilerini duymak çok güzel. İnsanların yüzündeki mutluluk beni de gururlandırıyor. Bu yaşta bu mesleğe başladığım için de gurur duyuyorum, yaşıtlarıma da örnek olduğumu düşünüyorum.” diye konuştu.

Hedefinin bu meslekte ilerlemek, gölge oyununu tanıtmak olduğunu dile getiren Veral, babası Suat Veral ve ustası İlken ile gölge oyununu yaşatmak için Karagöz Okulu kurmayı hedeflediklerini de aktardı.

Şu an için önceliğinin okulu olduğunu belirten Veral, “Ama aklımda hayali olmak, sanatçı olmak var.” dedi.

– “Kız çocukları bu sanata el atıyor”

Karagöz Ustası Suat Veral da geleneksel Türk gölge oyununun cefasını çeken bir usta olarak, kızının kendi yolunda ilerlemesinin mutluluğunu yaşadığını dile getirdi.

Yıllardır, gençlerin de geleneksel Türk gölge oyununu öğrenmeleri yönünde çaba sarf ettiğini anlatan Veral, şöyle konuştu.

“Kızımın bu geleneksel sanatımıza el atması, el alması çok önemli. Zaten bizim sanatlarımız, zanaatlarımız genlere bağlı bir şey. Toplumsal değerleri geçmişte atalarımız yapmış, kuşaklar içinde bir şekilde birileri tekrar ele almışlar. Günümüz ortamında Şevval’in bu sanatı işlemesi çok önemli. Bir çok şeyin çabuk tüketildiği günümüzde Şevval’in bu sanatı ele alması çok önemli. Artık kız çocukları bu sanata el atıyor. Geçmişteki koşullar kız çocukları ve kadınlar için uygun olmayabilir ama Şevval ve Merve günümüzde kadınların gücünün ne kadar ortada olduğunu, yapamayacakları hiç bir şeyin olmadığını ortaya koydu.”

Veral, çevresinden de gölge oyununa ilginin arttığını gözlemlediğini belirterek, “Bu kültür hep birlikte yaşatılmalı, varlığını öyle hissettirmeli. Beyaz perdenin arkasında hissettiğim ve yaşadığım şeyleri ortaya koydum. Bunun övgülerini de sevgilerini de katlanarak almaya başladım. Gittiğimiz her yerde hedef kitlemiz çocuklar ve gençler. Belli yaş grupları geçmişteki özlemlerini anlatıyor ama yeni nesil tanımıyor. Bu yüzden çocuklar ve gençler benim hedefimdi.” ifadelerini kullandı.

Gölge sanatının, perdenin yansıyan tarafında bir ulusu, toplumu ve bir değeri yansıttığını dile getiren Veral, sözlerini şöyle tamamladı:

“Hacivat ve Karagöz her ne kadar birbiriyle didişiyor gibi gözükse de her oyunun sonunda toplumsal barışı simgeler. Karagöz ve Hacivat da olduğu gibi perdeden halka yansıyor. Onun için Şevval ve gençler, bu sanatın yaşatılması noktasında önemli bir çığır açacaklardır. Karagöz Okulu’nun ve Karagöz Müzesi’nin kurulması da bir gereksinimdir.”

 

İSTANBUL (AA) – ÇİĞDEM ALYANAK

https://www.aa.com.tr/tr/yasam/hayali-buyuyunce-hayali-olmak/850088

Genel

500. Yılında Zıll- i Hayal” gerçeğe dönüştü.

 

Karagöz ve Hacivat’ın en başarılı temsilcisi Hayali Suat Veral’in “Zılli Hayal Sergisi” ile geleneksel Türk gölge oyununun eğlenceli dünyası Eyüp’e taşındı. Veral’ın eserlerinden oluşan sergi, Eyüp Belediyesi hizmet binası fuaye salonunda açıldı.

Geleneksel Türk gölge oyununun Anadolu topraklarına gelişinin 500. yılında, Eyüp Belediyesi hizmet binası fuaye salonunda Karagöz ve Hacivat sergisi açıldı. Açılış Eyüp Belediyesi Şeker Hayat ve Engelliler Sürekli Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi’nden (ESER) gelen özel öğrencilerle birlikte gerçekleştirildi. Sergide, Kültür ve Turizm Bakanlığına kayıtlı, geleneksel Türk gölge oyununun en başarılı temsilcisi Hayali Suat Veral’ın kendisine ait işleme tekniği ile hazırladığı 100 adet Karagöz Hacivat oyunu tasviri bulunuyor.

 

1,5 METRELİK KARAGÖZ TASVİRİ

Veral’ın deve ve dana derisinden yaptığı Karagöz ve Hacivat oyunu tasvirleri sergiyi gezenlerin ilgi odağı olurken özellikle Türkiye’de ve dünyada ilk defa yapılan 1 ile 1,5 metrelik tasvirler büyük beğeni topladı. Sergide yer alan tasvirler bir çok sanatseveri çocukluk günlerine götürdü.

Bu arada Karagöz Hacivat ustası Hayali Suat Veral, serginin açılışına katılan ESER ve Şeker Hayat’ın özel çocuklarına tasvirleri tanıttı. Ardından da özel öğrenciler için bir gösteri yaptı. Öğrenciler kendileri için gerçekleştirilen Karagöz Hacivat gösterinde eğlenceli dakikalar yaşarken, perde arkasına geçerek Karagöz Hacivat oynattılar.

 

HAYALİN GÖLGESİNDE SERGİ

Hayali Suat Veral ; “38 yıl boyunca gecemi gündüzüme katarak yaptığım eserlerden oluşan bir sergi. Amacım Türk halkına geleneksel seyirlik oyunlarımızın, özgün tasarımlarıyla, çizimleriyle yapılan eserlerini hem anlatmak hem tanıtmak hem çocuklara ve gençlere öğretebilmektir. Burada göreceğimiz eserler Yavuz Sultan Selim ile başlayan bir tarihe sahip. Tasvirler deve ve dana derisinden yapılıyor. İnce ince uğraşıp derinin üzerini işlemek, tasarlamak, kök boyası ile boyamak ve aynı zamanda da bu sanata bir zenginlik katabilmek çok önemli. Eskiden bizim tasvirlerimiz 30 santim civarındaydı, bizim sergimizde 60 santim de var 1,5 metre de var. Bu bir metrelik tasfirlerimizi Saray Bosna’da 6 bin kişiye oynattık ve oralarda hedeflerimize ulaştık. Topraklarımız arasında yetişen bu değerlere sahip çıkmamız lazım.” diye konuştu.

Genel

Karagöz Dev Gölgesiyle 20.000 Çocuğa Ulaştı

Kökleri Osmanlı Devleti’nin kuruluşuna dayanan ve kültürel mirasımızın köklü öğeleri arasında yer alan Karagöz ve Hacivat İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin ‘ Hacivat ve Karagöz Yeniden Hayat Buluyor’ isimli programları ile çocuklarla buluşuyor.

Kavuklu ile Pişekar, Aşuk ile Maşuk, İbiş ile İhtiyar ve daha birçok karakteri barındıran Geleneksel Sahne Sanatlarının başında geliyor Gölge Oyunları da. Kahramanları olan Hacivat ve Karagöz de köklü Türk kültürünün yüzyıllardan buyana günümüze getirdiği ve gelecek nesillere aktarılması gereken önemli figürlerin başında yer alıyor.

İLK GÖSTERİ ARNAVUTKÖY’DE

İBB Gençlik ve Spor Müdürlüğü de, İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından yaptırılan Spor Salonları’nın bulunduğu okullarda Hacivat ve Karagöz’ü ilk ve ortaokul öğrencileri ile buluşturuyor. “Hacivat ve Karagöz Yeniden Hayat Buluyor” programları kapsamında izleyici ile buluşan ikili, programların ilkinde Arnavutköy Sabri Akın İlkokulu’nda sahneye çıktı.

ÖĞRENCİLER HACİVAT VE KARAGÖZÜ ÇOK SEVDİ

İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin bu önemli organizasyonunda Hacivat ve Karagöz’e ses ve hayat veren isim ise Kültür ve Turizm Bakanlığı Araştırma ve Eğitim Genel Müdürlüğüne bağlı sanatçı, Somut Olmayan Kültürel Miras Taşıyıcısı,  ve Hayali Suat Veral.  Suat Veral’ın ışıklı perdenin arkasından çocuklarla buluşturduğu tarihi karakterler çocuk izleyicilerden yoğun ilgi gördü. Hacivat ve Karagöz’ün sorduğu sorulara cevap vererek oyuna ortak olan çocuklar, perdenin önündeki  kadar arkasında olanları da merakla izledi.

20 NİSAN’A KADAR 30 OKULDA SAHNELENECEK

Kültürel mirasın ve folklor zenginlerinin çocuklara anlatılması ve çocukların geleneksel sahne sanatlarını izleyerek öğrenmelerine katkı sağlanması amacıyla       14 Şubat’ta başlayan programlar 20 Nisan’a kadar devam edecek. İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin spor salonlarının bulunduğu 30 okulda sahnelenecek olan gölge oyunları ile Hacivat ve Karagöz’ün dışında Osmanlı Devleti’nin neredeyse köklerine uzanan diğer geleneksel sanatlara olan ilginin de artması bekleniyor.

 

https://genclikspor.ibb.istanbul/ibb-ile-karagoz-ve-hacivat-yeniden-hayat-buluyor/