Archives

Genel

Karagöz ve Hacivat Bu Ramazan Bütün Evlerde

Ramazan gecelerinin eğlencesi geleneksel Türk gölge oyunu, koronavirüs sürecinde bu sanatın önemli ustalarından Suat Veral ile Türkiye’nin ilk kadın karagöz sanatçısı yeğeni Merve İlken sayesinde, sosyal medya üzerinden evlere konuk oluyor.

 

Ramazan ayında da devam eden koronavirüs tedbirleri nedeniyle, kalabalık salonlarda izlemeye alıştığımız Karagöz ve Hacivat da online ortama ayak uydurmak durumunda kaldı.

Geleneksel Türk gölge oyununu gelecek kuşaklara aktarmak adına büyük çaba sarf eden Suat Veral ile karagöz sanatçısı Merve İlken, bu süreçte Karagöz-Hacivat’ın gösterilerini sosyal medya üzerinden izleyiciyle buluşturuyor.

Veral ve İlken’in hazırlayıp sunduğu gösteri, sponsorluklarını üstlenen bir halı firmasının instagram sayfası üzerinden her akşam iftardan yarım saat sonra yayında oluyor.

Koronavirüs sürecini evde kalarak geçirenler, bir çok alanda olduğu gibi Türk gölge oyunu sanatında da bir ilke tanıklık ediyor.

“KARAGÖZ VE HACİVAT, MESAJLARINI TOPLUMA İLETMEYE DEVAM EDİYOR”

Gölge oyunu sanatçısı Suat Veral, Hacivat ve Karagöz’ün, koronavirüs salgını sürecinde alınan tedbirler nedeniyle bu ramazan ayında meydanlarda değil, herkes gibi evde olduğunu dile getirdi.

Gösterilerine online olarak devam ettiklerini anlatan Veral, Karagöz ve Hacivat’ın yeni konu başlıklarıyla izleyici karşısına çıktığını ve bugünkü ortama çok iyi adapte olduğunu söyledi.

Karagöz ve Hacivat’ın bu süreçte izleyicilere moral olmaya devam ettiğini belirten Veral, “Hacivat ve Karagöz’ün gösterilerindeki konu içerikleri, çocuklara ve büyüklere eğlenceli ve güzel bir serüven yaşatıyor. Gösterileriyle mesajlarını topluma iletmeye devam ediyor. Bu ramazanda da Karagöz ve Hacivat’a çocuklar, gençler ve toplum tarafından büyük ilgi var.” dedi.

Mesleğinde 41 yılı geride bırakan Suat Veral, “Karagöz’ün her zaman hazırlıklı olması gerektiğini düşünüyorum. Topluma hangi yenilikleri sunabileceğimin hazırlıklarını yapıyorum. Tabii bu malum süreç içinde yenilikler bize de ışık tutmuş oldu. Karagöz ve Hacivat bu süreçte de hazır olduğunu göstermiş oldu.” diye konuştu.

“TOPLUMA GÜZEL MESAJLAR VERECEKLER”

Gölge oyunu sanatını özveriyle icra ettiklerini dile getiren Veral, sözlerine şöyle devam etti:

“Gölge oyunu topluma her zaman destek olmuş, bu iki karakter bize bir çok şeyi anlatmıştır. Bugün de yeni konu başlıkları ile Karagöz ve Hacivat bizlere moral ve motivasyon açısından güzel mesajlar veriyor.

Sadece koronavirüs meselesi değil, lösemi gibi ince hastalığı olan çocuklarımıza ya da diğer hastalarımıza da Karagöz çok destek olmuştur. İşitme engelli çocuklara, gençlere, toplumun bir kesimine Karagöz her zaman faydalı olmuştur. Motivasyon, toplumu birleştirme, kardeşlik duygularını yaşatan bir karakterdir. Karagöz bizim için çok değerli. Benim bile tasvirlerini hazırlarken heyecan duyduğum bir karakter. Bugünkü ortamda da topluma güzel mesajlar verecekler diye düşünüyorum.”

“KARAGÖZ BU DUYGUYU AYRI BİR HEYECANLA YAŞIYOR”

Koronavirüs sürecinde kendileri açısından çok fazla değişen bir durumun olmadığını ifade eden Veral, “Hayali olarak perdemizi kurduğumuzda izleyici bizi göremiyordu, Karagöz ve Hacivatı görüyordu. Bizim için çok değişen bir şey yok. Amaç zaten Karagöz ve Hacivat’ın ortada olması. Bugün seyircinin tam karşısında değiliz belki ama Karagöz bence bu duyguyu ayrı bir heyecanla yaşıyor. Karagöz ve Hacivat, bu süreçte kitlenin daha çok olduğu online ortamda, internet aracılığıyla bir çok eve, belki dünyanın diğer ucundaki bütün insanlara sesini duyuruyor. Bence çok faydalı olan noktadan da bakmak lazım. Hayat böyle çünkü. Bazen bunları da yaşamamız gerekiyor. Bizler evdeyiz ama Karagöz ve Hacivat da evde ve evden güzel mesajlar dünyanın bir ucuna kadar gidiyor.” şeklinde konuştu.

“KARAGÖZ, TEKNOLOJİ SAYESİNDE BÜTÜN EVLERE KONUK OLUYOR”

Türkiye’nin ilk kadın Karagöz sanatçısı Merve İlken de bu süreçte, “Teknoloji ile Karagöz ve Hacivat nasıl ilerleyecek?”, “Karagöz teknolojiden etkilenecek mi?” sorularının cevabını yaşadıklarını ifade etti.

Bu ramazan ayında Karagöz meydanlarda olmasa da teknoloji sayesinde bütün evlere konuk olabildiğini belirten İlken, “Bunu da sosyal medya üzerinden Karagöz’ün çizgisini hiç bozmadan, gölge oyununu devam ettirerek sürdürüyoruz. Bu noktada çocuklarımız, sosyal medyayı bir nevi iyi kullanmaya çalışacaklar. Aileleriyle birlikte sosyal medya üzerinden ortak bir noktada buluşmuş olacaklar.” dedi.

 

www.sabah.com.tr

Genel

Gürcü Çocuklar Karagöz ile Tanıştı

Gürcistan’ın başkenti Tiflis’te, Hayalî Suat Veral ile Türkiye’nin ilk kadın Karagöz sanatçısı Merve İlken tarafından geleneksel Türk gölge oyunu Karagöz-Hacivat sahnelendi.

Tiflis Yunus Emre Enstitüsünün ev sahipliğinde, 26 Haziran 2019 tarihinde gerçekleşen gösteri öncesi konuşan Hayalî Suat Veral, yaklaşık 41 yıllık birikimini gençlere öğretmeye çalışırken dünyanın birçok şehrinde sergiledikleri gösterilerle Türk kültürünü tanıtmaya çalıştıklarını aktardı.

Türkiye’deki ve dünyadaki kız çocuklarına, genç kızlara, kadınlara ve annelere, sanat yoluyla örnek olabilmek amacıyla yolda çıktığını aktaran sanatçı Merve İlken ise, Gürcistan’da Karagöz’e gösterilen ilgiden duyduğu memnuniyeti dile getirdi.

Başta çocuklar olmak üzere tüm katılımcıların beğeniyle izlediği “Karagöz” gösterisi sonrası, gölge oyununda kullanılan karakterlere ait tasvir yapım atölyesi düzenlendi.

Aynı zamanda Tiflis Büyükelçiliği’ni de ziyaret eden sanatçılarımız, Büyükelçimiz Sayın Fatma Ceren YAZGAN hanımefendiye de hediye takdiminde bulundular.

“Karagöz” gösterisi ve atölyesi, ebru atölye çalışmalarının da yer alacağı 2. Uluslararası Geleneksel El Sanatları Atölyesi Festivali kapsamında, 28-30 Haziran tarihleri arasında da sergilenecek.

 

https://yee.org.tr/tr/haber/gurcu-cocuklar-karagoz-ile-tanisti

Galeri

Türkiye’nin İlk Kadın Karagöz Ustası

Yüzlerce yıldır sürdürülen geleneksel Türk gölge oyunu sanatını icra eden Merve İlken, Türkiye’nin ilk kadın Karagöz ustası olmanın gururunu yaşıyor.

Karagöz, Hacivat, Tuzsuz Deli Bekir, Kanlı Nigar… Geleneksel Türk gölge oyunun bu sevilen kahramanlarını perdenin arkasında oynatan isim, bu kez bir kadın… Türkiye’nin ilk kadın Karagöz ustası Merve İlken, 12 yıldır icra ettiği sanatını TRT Haber’e anlattı.

Karagöz ustası olmaya nasıl karar verdiniz?

Bu sanatla çok küçük yaşlarda tanıştım. Hatta şunu söylemek çok hoşuma gidiyor; gözümü açtığımda Karagöz ile Hacivat’ı gördüm diyebilirim. Ustamın aynı zamanda yeğeni olduğum için bu sanatı çok erken yaşlarda tanıdım. Bu benim için çok büyük bir şans oldu. Eğitim sürecimi bitirdikten sonra ustam sağ olsun bütün bilgilerini bana aktardı.

İlk kadın Karagöz ustası olarak çevrenizden nasıl tepkiler alıyorsunuz? 

Böyle kadim ve özel bir sanatın içinde ilk olarak yer almak tabii ki çok önemli, çok heyecan verici. Toplumda çok güzel tepkiler görüyorsunuz. Hem kadınların hem erkeklerin bakış açısı çok güzel. Çok büyük destekler aldım ben gerçekten. Özellikle kadınlardan tebrikler alıyoruz. Hatta ‘lütfen devam ettirin bizim çocuklarımız da sizler gibi ileride sanatçı olsunlar, sizleri örnek alsınlar’ diye bizi gönüllendirdikleri çok yer oluyor. Küçük bir kız çocuğunun gözleri, benim ilk kadın Karagöz sanatçısı olduğumu duyunca parlıyor mesela. Kesinlikle güzel tepkiler var. Başlarda her ne kadar bir kadından Karagöz sanatçısı olmaz deseler bile, biz bunu çok büyük bir şekilde aştık.

Halen ustanız Suat Veral’la birlikte mi yolunuza devam ediyorsunuz?

Biz onunla bir ekip olduk. Çoğu sanatta ustalar, öğrencilerini yetiştirdikten bir süre sonra ayrılırlar. Ama biz çok güzel bir ekip olduk. Bu tabii ustamın yüce gönüllüğünden kaynaklanıyor.

Sanatınızı nerelerde icra ediyorsunuz? 

Hem yurt içi hem yurt dışı programlarımız oluyor. Ramazanda ve ramazanın dışında çalışmalarımız oluyor. Çünkü biz, sadece bir ay içinde anılmak istemiyoruz. Bu sebeple 12 aya yaydık çalışmalarımızı. Anadolu’da ve yurt dışında çok büyük ilgi görüyoruz. Yurt dışı basını da çok büyük ilgi gösteriyor tabii ki Karagöz’e.

Yurt dışında hangi ülkelere gittiniz bugüne kadar? 

Karagöz dünyanın her yerinde olmaya devam ediyor. İtalya, Romanya, Katar, Malezya, Kore ilk aklıma gelen ülkeler… Her farklı kültürde Karagöz izi bırakmaya çalışıyoruz biz. Bu bizim için çok önemli. Karagöz sayesinde birçok ülkede bayrağımızı gururla alkışlatıyoruz.

Aynı zamanda Karagöz tasvirleri yaptığınızı biliyoruz. Bize biraz da bundan bahsedebilir misiniz? 

Geleneksel Türk gölge oyunu sanatı, sadece oynatmaktan ibaret değil. Sadece tasvir yaparak ya da sadece oyun oynatarak değil, her iki aşamayı da yaparak hayal (Karagöz ustası) olmuş oluyorsunuz. Baştan sona bütün aşamalarda yer almanız lazım. Ben de ustam gibi tasvir yapımıyla başladım bu işe. Çizerek, kalıp çıkararak, deri işleyerek, onu şekillendirip işleyerek bir tasvir elde ediyorsunuz. Sonra o tasviri perdede canlandırmaya başlıyorsunuz.

Oyun içeriklerini oluştururken nelerden besleniyorsunuz? 

İnsanların ilgisini çekebilecek, Karagöz’ün ince mizahıyla eğlendirirken öğrettiği yeri yakalamaya çalışıyoruz. Tabii günümüz çocukları güncel konularla daha çok eğleniyorlar. İlgilerini çekecek şeyleri perdede izlemeyi daha çok seviyorlar. Biz de oyunlarımızı tamamen güncel konuları tercih ederek yapıyoruz.

Tüketim çağındayız… Buna rağmen bir gelenek yaşatıyorsunuz. Bu zor olmuyor mu? 

Yetişkinler açısından değil belki… Ama çocuklar her şeyi çok çabuk tüketip, yeni bir şey arayışına girebiliyorlar. Karagöz’ün bu konuda güzel bir tılsımı var. Televizyondaki çizgi film karakterleri onların sorularına cevap veremiyor ya da onların aradığı şeye karşılık olamıyor. Ama çocuklar perdede Karagöz’ü izledikleri zaman acayip mutlu oluyorlar. Biz daha bir şey söylemeden, Karagöz’e sorular sorarak aslında iletişime geçiyorlar. Çocuklar sayesinde farklı konuları doğaçlama işleyebiliyoruz. Bu da bize gösteriyor ki Karagöz, bu tüketim çağının bir parçası değil. Her nesil seviyor… Çünkü bu Türk kültürüne ait bir sanat ve bizim çocuklarımız da bunu çok içten hissediyorlar.

 

www.trthaber.com

Genel

23 Nisan’ı Pakistan’lı Çocuklar Karagöz ile Kutladı

Pakistan’ın Lahor şehrinde 22-24 Nisan 2019 tarihleri arasında, geleneksel gölge oyunu sanatçıları Hayali Suat VERAL ve ilk kadın Karagöz sanatçısı Merve İLKEN eşliğinde “Karagöz” ile tanışan çocuklar, atölye çalışmalarında da gönüllerince vakit geçirdi.

Pakistanlı yetim çocuklarla bir araya gelinen etkinlik, Learning Allaince School öğrencileri ve velilere yönelik gerçekleşen gösteri, 60 bin öğrenci kapasiteli Lahor Üniversitesinde öğrenci ve akademisyenler için sergilendi.

 

 

Genel

Hacivat ve Karagöz’ü Ustasından Dinlediler

Hacivat ve Karagöz’ü ustasından dinlediler Erzurum’da öğrenciler, Türk gölge oyununun önemli ustalarından Suat Veral ve Türkiye’nin ilk kadın gölge oyunu sanatçısı Merve İlken ile buluşup keyifli anlar yaşadı.

Erzurum‘da öğrenciler, Türk gölge oyununun önemli ustalarından Suat Veral ile Türkiye’nin ilk kadın gölge oyun sanatçısı Merve İlken ile buluştu.

İhsan Doğramacı Vakfı Özel Bilkent Erzurum Laboratuvar Lisesince düzenlenen “Karagöz ve Hacivat ile Kültürel Miras Aktarımı” projesi kapsamında, ünlü hayali Suat Veral ile Türkiye’nin ilk kadın gölge oyunu sanatçısı Merve İlken kente davet edildi.

Öğrencilerin Türk sanat geleneğini yakından tanıyıp özümsemeleri ile geleceğe bırakılacak bu mirasa katkılarının bulunması amaçlanan proje kapsamında, Veral okulun konferans salonunda öğrencilerle buluşup Karagöz ve Hacivat ile ilgili bilgilerini paylaştı.

Daha sonra gölge oyunu sergileyen Veral ile İlken’in performansı öğrencilerce ilgiyle izlendi.

Suat Veral, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Erzurum’da bulunmaktan mutlu oluğunu ve 40 yıla yakındır bu mesleği severek yaptığını söyledi.

“Sosyal sorumluluk projesi kapsamında Erzurum’a davet edildik. Karagöz’ün amacı yeni nesil gençlere geleneksel sanatımızı öğretmek, göstermek ve sevdirmek, bunun için geldik. Bu zaten yıllardır bizim misyonumuz.” diyen Veral, bu misyonla yıllardır çalıştıklarını, yurt içinde olduğu gibi yurt dışında da benzer faaliyet yürüttüklerini aktardı.

“Yeni nesil Karagöz’ü seviyor”

Türk gölge oyununun izlenmesini artırmayı amaçladıklarını ifade eden Veral, “Karagöz’ün hiçbir zaman yok olduğunu, bittiğini görmedik. Çünkü yeni nesil Karagöz’ü seviyor. Karagözü yetiştirecek nesiller planı içindeyiz. Biz bu heyecanı yıllardır bıkmadan, tükenmeden devam ettiriyoruz. Bu aşk ve sevgi işi. Anadolu topraklarında Karagöz’den bahsettiğiniz zaman günümüz çocuklarının bu konudaki heyecanı bambaşka. Burada çocuklar, deriden yapılmış çalışmaları ve aynı zamanda gerçek perdeyi görüyor.” diye konuştu.

Okulun Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmeni Cennet Bozkurt ise sosyal sorumluluk projesi kapsamında “Karagöz ve Hacivat ile Kültürel Miras Aktarımı” projesini hayata geçirdiklerini söyledi.

Öğrencilere müfredatta olan Karagöz ve Hacivat’ı ustasından en iyi şekilde aktarmayı amaçladıklarını dile getiren Bozkurt, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Özelikle kültürel değerlerimizin yeni nesle aktarılması, yeni neslin de geleceğe aktarması konusunda proje yapmayı planladık. Bu anlamda Suat Bey ve Merve Hanım bize destek oldu. Geçmişle gelecek arasında en büyük köprü dil barajı ile kuruluyor. Bu dil barajının yanı sıra farklı kültürel zenginliklerimiz var. Karagöz ve Hacivat bunun temelini oluşturan yapı. Biz 100 yıl öncesinde gelen bu aktarımı çocuklara sağlıklı şekilde yapmak istiyoruz. Özelikle çocuklarımız bunları öğrensinler ve gelecek nesle bunu aktarsınlar. Kendi kültürel miraslarını farkında olsunlar istiyoruz.”

Bozkurt, projeye katkı sunan Veral ve İlken’e teşekkür etti.

http://www.star.com.tr/yerel-haberler/hacivat-ve-karagozu-ustasindan-dinlediler-3755057/

Galeri

Karagöz’ün İlk Kadın ‘Hayali’ Oldu

Geleneksel Türk gölge oyununun ustalarından Suat Veral’in yanında çocuk yaşta “yardak” olarak çalışmaya başlayan Merve İlken, 11 yıllık deneyiminin ardından Türkiye’nin ilk kadın Karagöz ustası oldu.

Türkiye’nin Karagöz ustalarından Suat Veral’in yanında “yardak” (yardımcı) olarak başladığı sanat hayatında, gölge oyunun pek çok inceliğini öğrenen 29 yaşındaki Merve İlken, Türkiye’nin ilk kadın Karagöz ustası (hayali) olarak sanatını icra ediyor.

Ustası Veral’in yanında fuar, festival ve oyunlarda sahne alan İlken, Karagöz sanatıyla ilgilenen, tasvirini yapan, oyununu oynatan, kurgulayan, perdesini kuran, seslendirmeyi yapan bir hayalinin bütün hünerlerini sergiliyor.

Merve İlken, Kukla Festivali kapsamında geldiği İzmir’de AA muhabirine Karagöz’le tanışmasını, “Ustam” dediği Suat Veral’in yardakçılığı ile geçen 11 yılı ve bir hayali olarak yaptıklarını anlattı.

“Türk kadınının yeteneğini gösteriyorum”

Karagöz ile Suat Veral’in yanında küçük yaşta tanıştığını, onun çalışmalarını ve gösterilerini saatlerce hayranlıkla izlediğini söyleyen İlken, seyrettiği ilk oyunla adeta büyülendiğini anlattı.

Ustasının kendisine “sen ilk kadın hayali olabilirsin” dediğini aktaran İlken, “Bu beni çok heyecanlandırdı. İyi bir ustadan, iyi bir eğitim aldım. 11. yılımdayım ve artık Türkiye’nin ilk kadın Karagöz sanatçısıyım. Hem kız çocuklarına, hem gençlere, iyi bir örnek olmaya çalışıyorum. Dünyanın bir çok yerinde Türk kadının gücünü ve yeteneğini gösteriyorum.” dedi.

İlken, ahilik geleneğiyle Suat Veral’in yanında yardak olarak çalışmaya başladıktan sonra perdenin arkasını görünce ilgisinin daha da arttığını anlatarak, “Karagöz benim için çok farklıydı. Birçok ses, farklı tonlar, bunlar her çocuğun ilgisini çektiği gibi beni de çekti, büyüledi. İlk başta nasıl olacak, yapabilecek miyim? Nereye gidecek bu süreç düşüncesi beni sürüklüyordu. Ama çok şükür 11. yılımdayım.” diye konuştu.

 

www.aa.com.tr